Η νυχτερινή εργασία έχει επιβληθεί στις σύγχρονες κοινωνίες από τις ανάγκες της κοινωνίας και της παραγωγής. Η αλληλεπίδραση της με τους ανθρώπινους βιολογικούς ρυθμούς που εμφανίζουν κυκλική διακύμανση χαρακτηρίζεται από αλλοιωμένες εναλλασσόμενες φάσεις υπέρ- και υπό- δραστηριότητας. Μακροχρόνια νυχτερινή εργασία μεταβάλλει τους ρυθμούς αν και δεν τους αντιστρέφει πλήρως, επιφέροντας σημαντικές συνέπειες στην υγεία και την ευεξία των εργαζομένων.
Βάρδια είναι καθεμία από τις ομάδες εργατών η υπάλληλων που εναλλάσσεται με άλλες για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου. είναι η χρονική διάρκεια κατά την οποία η ομάδα είναι επιφορτισμένη με συγκεκριμένο καθήκον.
Οι επιπτώσεις της νυχτερινής εργασίας εκτός αυτές που αφορούν την συχνότερη εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων, αφορούν ψυχο-κοινωνικές συνέπειες και την ανάπαυση. Μέσα από το κυκλικό ωράριο εργασίας οι νοσηλευτές βιώνουν έντονα συναισθήματα όπως της δυσαρέσκειας του επαγγελματικού στρες ,καταστάσεις που μεταβάλλουν την ζωή τους και τις καθημερινές συνήθειες ,όπως διατροφή και ύπνο. Επηρεάζονται ακόμα οι οικογενειακές τους σχέσεις αλλά και οι κοινωνικές .
Στις ψυχο-κοινωνικές συνέπειες περιλαμβάνονται διαταραχές της οικογενειακής ζωής, αϋπνία, προβλήματα κοινωνικής προσαρμογής εξαιτίας των διαφορετικών ρυθμών ζωής της πλειοψηφίας των εργαζομένων, που εργάζονται τη μέρα.
Σχετικά με την ανάπαυση, ο εργαζόμενος κουράζεται υπέρμετρα στην διάρκεια της νύχτας γιατί αναγκάζεται να καταβάλλει μέγιστη προσπάθεια κατά την περίοδο που ορισμένοι σημαντικοί βιολογικοί ρυθμοί βρίσκονται στη φάση της υπό-δραστηριότητας, ενώ επιπλέον με τον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν ξεκουράζεται αρκετά γιατί στην φάση αυτή οι βιολογικοί ρυθμοί βρίσκονται σε περίοδο υπερδραστηριότητας. Έτσι τόσο η διάρκεια όσο και η ποιότητα του ύπνου δεν είναι επαρκείς. Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι η συσσωρευμένη κούραση.
Είναι γνωστό πως πολλές παθολογικές καταστάσεις (όπως η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια) παρουσιάζουν πλήθος διαταραχών κατά τον ύπνο. Συχνότερες είναι: υπνική άπνοια, εφιάλτες, πρωινούς πονοκεφάλους, συγχυτικά φαινόμενα κατά τη διάρκεια της ημέρας, μειωμένη libido.
Τα άτομα που εργάζονται νυχτερινή βάρδια (όπως νυχτοφύλακες, εργαζόμενοι στην βιομηχανία, νοσηλευτές) παρουσιάζουν αυξημένη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, αυξημένη πιθανότητα συμμετοχής σε τροχαίο ατύχημα, συχνά διαταραγμένες προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις.
Η δυσκολία διαπίστωσης του ακριβούς μεγέθους του προβλήματος έγκειται στο γεγονός ότι πολύ εργαζόμενοι αποκρύπτουν τα συμπτώματα τους είτε γιατί κυρίως δεν τα συγκεκριμενοποιούν, είτε ακόμα από φόβο απόλυσης από την εργασία τους.
Τα δεδομένα είναι λιγοστά ακόμα και από τη διεθνή βιβλιογραφία.
Με την ανακάλυψη του ηλεκτρισμού το 1882 από τον Thomas Edison καθιερώθηκε η νυχτερινή βάρδια στην βιομηχανία. Στις ημέρες μας είναι κοινή πλέον σε τομείς όπως των τροφίμων, της υγείας, ασφάλειας και μεταφορών.
Τα τελευταία 20 χρόνια παρατηρείται δραματική αύξηση των αριθμών σχετιζόμενων με την νυχτερινή βάρδια. Αυξήθηκαν οι βάρδιες σε απόλυτο αριθμό (από 1 σε 2 και σε 3 βάρδιες) αλλά υπάρχει και σημαντική ποσοστιαία (%) αύξηση.
Στο βιομηχανικό τομέα της Γαλλίας ένα ποσοστό 10% των εργαζομένων εκτελούσε νυχτερινή βάρδια το 1957. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε 22% το 1974 (αύξηση 12%).
Στην Αμερική υπολογίζεται ότι παρατηρείται αύξηση 3% κάθε 5 χρόνια στην εκτέλεση νυχτερινής βάρδιας. Σήμερα πάρα πολλές επιχειρήσεις-βιομηχανίες έχουν πάνω από το 50% των εργαζομένων τους να εκτελούν αποκλειστικά νυχτερινή βάρδια.
Οι βάρδιες εργασίας μπορούν να καταταχθούν σε τέσσερις (4) κυρίως κατηγορίες, οι οποίες είναι:
1η) Ημερήσια βάρδια όπου υπάρχει 1 μόνο βάρδια και το ωράριο είναι μόνο πρωινό π.χ. 7.00 π.μ.-2.30 μμ.
2η) Ημερήσια εναλλασσόμενη βάρδια. όπου υπάρχουν 2 βάρδιες και το ωράριο είναι πρωινό-απογευματινό π.χ. 7.00 π.μ.-1.15 μμ. η 1η βάρδια και 1.00 μ.μ.-7.15 μμ. η 2η βάρδια.
3η) Νυχτερινή εναλλασσόμενη βάρδια όπου υπάρχουν 3 βάρδιες και το ωράριο είναι πρωινό-απογευματινό-βραδυνό π.χ. 7.00 π.μ.-1.15 μμ. η 1η βάρδια, 1.00 μ.μ.-7.15 μ.μ.η 2η βάρδια και 7.00 μ.μ.-7.30 πμ. η 3η βάρδια.
4η) Μόνιμη νυχτερινή βάρδια όπου υπάρχει 1 μόνο βάρδια και το ωράριο είναι μόνο νυκτερινό π.χ. 7.00 μ.μ.-7.30 πμ.
Η νυχτερινή εργασία και ειδικότερα η μακροχρόνια, μεταβάλλει τους κιρκάδιους ρυθμούς αν και δεν τους αντιστρέφει πλήρως. Επιφέρει όμως σημαντικές συνέπειες στην υγεία και στην ευεξία των εργαζομένων.
Οι συχνότερες και σημαντικότερες συνέπειες μπορεί να είναι
1. Φυσιολογικές μεταβολές όπως π.χ. στη θερμοκρασία του σώματος και στη απελευθέρωση ορμονών, οι οποίες μπορούν να συμβαίνουν λόγω μεταβολών των βιολογικών ρυθμών [δηλαδή του εσωτερικού βιολογικού ρολογιού του σώματος μας κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου-ημερήσιες ή σε μεγαλύτερα διαστήματα (εβδομαδιαίες ή μηνιαίες ή ετήσιες)]. Στην περίπτωση που εξετάζουμε ιδιαίτερη σημασία έχουν οι λεγόμενοι κιρκάδιοι ρυθμοί, δηλαδή εκείνοι στους οποίους αντιστοιχεί μία περίοδος περίπου 24 ωρών σε συνδυασμό με ορισμένους άλλους εξωτερικούς παράγοντες, που επίσης έχουν κυκλικό χαρακτήρα και επηρεάζουν σημαντικά τους βιολογικούς ρυθμούς των ζωντανών οργανισμών. Π.χ.: η TSH, η FT4, η κορτιζόνη και η λεπτίνη
2. Ψυχολογικές όπως π.χ. stress, νευρώσεις, ψυχώσεις, απόσυρση
3. Ιατρικές όπως π.χ. πεπτικές και καρδιαγγειακές παθήσεις
4. Κοινωνικές όπως π.χ. μεταβολή κοινωνικών συνηθειών, (κοινωνικές εξόδους, κοινωνικές εκδηλώσεις) έλλειψη χρόνου για ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων λόγω του ρυθμού εργασίας που οδηγεί στην άρνηση κοινωνικών υποχρεώσεων και
5. Διαταραχές ύπνου όπως π.χ. απότομη διακοπή του ύπνου για πραγματοποίηση των υποχρεώσεων του ατόμου, αϋπνίες, υπνηλία, άπνοιες κ.λπ.
Οι διαταραχές ύπνου είναι πολύ σημαντική συνέπεια και ταλαιπωρεί συχνά τους εργαζόμενους που εκτελούν νυχτερινή βάρδια. Η νυχτερινή βάρδια επηρεάζει το φυσιολογικό ύπνο καθώς το άτομο δυσκολεύεται να κοιμηθεί πρωινές ώρες όπου κανονικά θα έπρεπε να εργάζεται και οι στρεσογόνες ορμόνες είναι σε υψηλά επίπεδα. Επίσης, συχνά ο χρόνος είναι περιορισμένος για ύπνο λόγω άλλων πρωινών υποχρεώσεων του ατόμου με συνέπεια συνολικά κατώτερης ποιότητας ύπνο. Αποτελέσματα είναι πρώιμη αφύπνιση, αίσθημα κούρασης και μειωμένη εργασιακή επίδοση του εργαζομένου τόσο κατά την διάρκεια της ημέρας αλλά και κατά την διάρκεια της βάρδιας του. Είναι κατανοητό ότι άτομα που εργάζονται σε θέσεις υπεύθυνες όπως αναισθησιολόγοι και ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας (όπου εξαρτώνται ανθρώπινες ζωές από την συνεχή τους επαγρύπνηση) επωμίζονται δύσκολο επαγγελματικό φορτίο εκτελώντας επαναλαμβανόμενες νυκτερινές βάρδιες.
ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ
• ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ
• ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΥΠΝΟ
• ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΥΠΝΟΥ
• ΠΡΩΙΜΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
• ΑΙΣΘΗΜΑ ΚΟΥΡΑΣΗΣ
• ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ
Η νυχτερινή εργασία επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στον οργανισμό. Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει σοβαρές συνέπειες στο γαστρεντερολογικό σύστημα. Παρατηρούνται δυσκοιλιότητα, γαστρικό έλκος, 12δακτυλικό έλκος, γαστρίτιδα ακόμα και μεταβολές στις συνήθειες σίτισης με αποτέλεσμα το άτομο να προσλαμβάνει συχνά τροφές πτωχότερες σε θρεπτικά συστατικά.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
• ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ
• ΦΤΩΧΟΤΕΡΗ ΔΙΑΙΤΑ
• ΠΕΠΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ
• 12ΔΑΚΤΥΛΙΚΟ ΕΛΚΟΣ
• ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑ
• ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
Η βιβλιογραφία αναφέρει επίσης ότι και το καρδιαγγειακό σύστημα επηρεάζεται από την αλλαγή των βιολογικών ρυθμών με αποτέλεσμα αυξημένη επίπτωση ταχυκαρδιών, αρρυθμιών, αρτηριακής υπέρτασης, στεφανιαίας νόσου, υπερχοληστεριναιμίας και υπερτριγλυκεριδαιμίας
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
• ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ
• ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ
• ΣΤEΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ
• ↑ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗΣ / ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΩΝ
• ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Η νυχτερινή εργασία επιδρά επίσης αρνητικά στο οικογενειακό περιβάλλον. Ο χρόνος του εργαζόμενου μειώνεται δραματικά και είναι περιορισμένος τόσο για τον/την σύζυγο όσο και για τα παιδιά του. Λόγοι που συμβάλλουν σ' αυτό είναι η σωματική κούραση από τη νυχτερινή εργασία, το άγχος για την έλλειψη ύπνου και η αίσθηση έλλειψης χρόνου. Λόγω των παραπάνω παρατηρείται αίσθηση μειωμένου συζυγικού ρόλου ή του ρόλου του γονέα με αποτέλεσμα την συχνή εμφάνιση ψυχολογικών και ψυχοσωματικών διαταραχών. Επίσης λόγω της έλλειψης χρόνου και της αυξημένης κόπωσης το άτομο αδυνατεί να προγραμματίσει οικογενειακές του υποχρεώσεις ή και να ανταποκριθεί σε αυτές που ήδη υπάρχουν και αυτό μπορεί να γίνει μια σημαντική αιτία αύξησης διαζυγίων .
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
• περιορισμένος χρόνος για τον/την σύζυγο
• περιορισμένος χρόνος για τα παιδιά του
• αδυναμία προγραμματισμού οικογενειακών υποχρεώσεων
• αίσθηση μειωμένου συζυγικού ρόλου
• αίσθηση μειωμένου γονεεικού ρόλου
• ψυχολογικές-ψυχοσωματικές διαταραχές
• αύξηση διαζυγίων
Οι γυναίκες είναι λόγω φύλου και μητρότητας περισσότερο ευάλωτες στο εργασιακό στρες και περισσότερο συναισθηματικές. Αποτέλεσμα αυτού είναι να αλλάζουν συχνά θέσεις εργασίας ή ακόμα και δουλεία λόγω ανυπέρβλητων προβλημάτων
ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΦΥΛΟΥ
• φύλο
• μητρότητα
• περισσότερο ευάλωτες στο εργασιακό στρες
• περισσότερο συναισθηματικές
• αλλάζουν συχνά θέσεις εργασίας
• αλλάζουν συχνά δουλειά.
Η νυχτερινή εργασία επηρεάζει σημαντικά και τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες. Έχει διαπιστωθεί ότι εργαζόμενοι σε νυκτερινά ωράρια καταναλώνουν σε μεγαλύτερες ποσότητες καπνό, καφέ, υπνωτικά ή/και ηρεμιστικά χάπια, παυσίπονα και υπακτικά φάρμακα προκειμένου να διατηρηθούν σε εγρήγορση στη διάρκεια της βάρδιας τους ή να απαλύνουν τις αρνητικές συνέπειες στη διάρκεια της ημέρας.
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες
• καπνό,
• καφέ,
• υπνωτικά ή/και ηρεμιστικά χάπια,
• παυσίπονα και
• υπακτικά φάρμακα
Η πιο τραγικές συνέπειες όμως για τον εργαζόμενο μπορεί να είναι απόρροια εργατικών ατυχημάτων. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται αύξηση των ατυχημάτων. Τα περισσότερα από αυτά λαμβάνουν χώρα μεταξύ 4.00 π.μ. και 6.00 πμ. Οι λόγοι που οδηγούν στην εμφάνιση των εργατικών ατυχημάτων είναι: 1) μειωμένη προσοχή, 2) διαταραχές των κιρκάδιων ρυθμών, 3) μειωμένη διάθεση-θέληση για εργασία, 4) μειωμένη συγκέντρωση, 5) μειωμένη αντίληψη και 6) μειωμένα αντανακλαστικά
ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ
• τραγικές συνέπειες
• αύξηση των ατυχημάτων
• μεταξύ 4.00 πμ. και 6.00 πμ.
Λόγοι που συντελούν
1) μειωμένη προσοχή,
2) διαταραχές των κιρκάδιων ρυθμών,
3) μειωμένη διάθεση-θέληση για εργασία,
4) μειωμένη συγκέντρωση,
5) μειωμένη αντίληψη και
6) μειωμένα αντανακλαστικά
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
- Άγχος και στρες που προκύπτει από έντονη εναλλαγή στο ωράριο που σε άτομα με δυσκολία στην προσαρμογή του βιολογικού τους ρολογιού νέτου σωματικού μπορεί να μην μπορούν να αποδώσουν ικανοποιητικά.
- Ο τρόπος με τον οποίο προγραμματίζεται η αλληλουχία του ωραρίου που συνήθως προτεραιότητα έχουν όλοι άλλοι παράγοντες παρά οι προσωπικοί ρυθμοί του ατόμου.
- Οι απαιτήσεις του προγράμματος έτσι που να επιτυγχάνετε καλύτερα η παραγωγικότητα ενός τμήματος
- Διαπροσωπικές σχέση μετάξι συνάδελφων σε συνάρτηση πάντα με το πρόγραμμα.(αλλαγές-απαιτήσεις.).
- Λάθη που μπορούν να προκύψουν και ατυχήματα λόγω της παρατεταμένης αϋπνίας .όπως χορηγήσεις φαρμάκων, τρυπήματα από λερωμένες βελόνες αλλά και σε οδικά ατυχήματα καθώς οδηγούσαν από και προς την εργασία τους.
- Η ασφάλεια του ασθενή θέτετε σε κίνδυνο όταν οι νοσηλευτές εργάζονται πολλές και απρόβλεπτες ώρες, ειδικά όταν το τελευταίο ξύπνημα τους ξεπερνά τις 17 ώρες.
- υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι το Άγχος εξαιτίας του κυκλικού ωραρίου εργασίας οφείλετε πολλές φορές στο γεγονός ότι οι ευκαιρίες ανέλιξης περιορίζονται κατά την απογευματινή βάρδια η την νυχτερινή εργασία. Ενώ στην πρωινή μέσα από την αλληλεπίδραση και την συνεργασία με την νοσηλευτική διοίκηση και το ιατρικό προσωπικό αυξάνονται οι ευκαιρίες ανάπτυξης στον εργασιακό χώρο.(Χαραλαμπίδου Ε.1996 και Andy A. 1995)
- Μετά από μια 12ωρη βάρδια το ρίσκο να τρυπηθεί κάποιος να δώσει λάθος φάρμακα σε σύγκριση με κάποιον που δούλεψε 8ωρη βάρδια μειώνετε στο 50%στον δεύτερο.(Institute of medicine 2004).
- Η απορύθμιση των ρυθμών προάγει στους νοσηλευτές μοτίβα ύπνου και επαγρύπνησης καθώς και εγρήγορσης και νύστας που αυτό με την σειρά του έχει επίπτωση στο να εκτελούνται σημαντικές νοσηλευτικές διεργασίες με αναποτελεσματικό τρόπο.ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
- Το κυκλικό ωράριο εργασίας παρεμβαίνει και δυσχεραίνει την κοινωνική και οικογενειακή ζωή των νοσηλευτών ,καθώς και όλες οι δραστηριότητες τους εξαρτώνται από το πρόγραμμα εργασίας τους. Το πρόβλημα οξύνετε κατά τις παρόδους των γιορτών όπως Χριστούγεννα -Πάσχα που όλοι προβάλλουν προσωπικούς λόγους για να ευνοηθούν από το πρόγραμμα.
- Η αντιμετώπιση προβλημάτων με την Φροντίδα των παιδιών είναι καθημερινό φαινόμενο σε συνάρτηση πάντα με την ικανοποίηση των επαγγελματικών αναγκών.
- Η υπόλοιπη κοινωνία που ζει και εργάζεται σε διαφορετικούς ρυθμούς .
- Αύξηση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων που οφείλονται στην μειώσει της επαφής με την οικογένεια και τους φίλους και ποιοτικά αλλά και ποσοτικά.
- Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα σε συναρτήσει με το κυκλικό ωράριο εργασίας αποτελεί σημαντικό πρόβλημα.
- Η έλλειψη κατανόησης από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον όσον αφορά την φύση του επαγγέλματος μας λόγο πάλι κυκλικού ωραρίου.
- Οι οικογενειακοί ρυθμοί πρέπει να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις του νοσηλευτή της οικογένειας και αν αυτό δεν γίνει τότε παρατηρούνται δυσλειτουργίες στην οικογένεια καθώς αυξάνετε το άηχος στον νοσηλευτή.ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ – ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
- Η βάρδια αναστατώνει τους βιολογικούς ρυθμούς του ατόμου που συνάδουν με τον κύκλο μέρας - νύχτας.
- αναστατώνει την συγχρονισμένη σχέση σώματος βιολογικού ρολογιού και περιβάλλοντος.
- Οι νοσηλευτές παραμένουν άγρυπνοι κατά την διάρκεια της νύχτας και κάτω από αντίξοες συνθήκες είναι υποχρεωμένοι να καλύψουν τις ανάγκες των ασθενών τους Ενώ κοιμούνται πρωινές ώρες αντίθετα από τους βιολογικούς τους ρυθμούς.
- Η φυσιολογία του κιρκάδιου ρυθμού έχει ερευνηθεί και έχει βρεθεί να υπάρχει σχέση ανάμεσα στην υπόφυση και στο νευροενδοκρινικο σύστημα και στη ρυθμικότητα
- Η θερμοκρασία κατά την διάρκεια της μέρας αυξάνεται κατά την διάρκεια της μέρας αυξάνεται σημειώνοντας την μεγαλύτεροι της τιμή αργά το πρωί η νωρίς το απόγευμα. μειώνετε τις απογευματινές ώρες και συνεχίζει την κάθοδο της την περίοδο της νύχτας εμφανίζοντας την κατώτερη της τιμή τις πρωινές ώρες (3-6 πμ).Σε αυτές τις ώρες αυξάνονται οι πιθανότητες σφάλματος από τους επαγγελματίες υγείας .Γι 'αυτό το πρωί που η θερμοκρασίες είναι πιο ψηλές οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι πιο αποδοτικές.
- Στο νυχτερινό ύπνο η αρτηριακή πίεση και η καρδιακή λειτουργία μειώνετε Ενώ στη φάση εργασίας αυξάνονται .Ελαττώνονται γιατί ο νυχτερινός ύπνος είναι πιο ξεκούραστος και βαθύτερος από τον πρωινό ύπνο που ακολουθεί νυχτερινή εργασία.(Κώδικας νοσηλευτικής δεοντολογίας 1984).
- Σύμφωνα με τον Halberg(1959) τα επίπεδα κορτικοστεροειδών στην κυκλοφορία του αίματος αυξάνονται λίγο πριν την διαδικασία της εγρήγορσης. Πρόκειται για ένα μηχανισμό του κεντρικού συστήματος ο οποίος διεγείρει την καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία προετοιμάζοντας τον οργανισμό για έγερση. Πόσες φορές δεν έχουμε παρατηρήσει ότι ξυπνάμε το πρωί πριν το ρόλοι μας κτυπήσει την προγραμματισμένοι ώρα. Τα επίπεδα της ακετυλχολινης, των γαστρικών ορμονών επιδρούν μεταβάλλοντας λειτουργίες συμπεριφοράς όπως διάθεση, ύπνο, Ακόμα και δείκτες νοημοσύνης.
- Οι κιρκάδιοι ρυθμοί έχουν ενδογενή βάση έλεγχου όπως τα κέντρα ομοιοστάσεις στον εγκέφαλο(αναπνευστικό-καρδιακής λειτουργίας) αλλά παράλληλα δέχονται επιδράσεις από εξωτερικούς παράγοντες.
- Οι ώρες των γευμάτων, η αρχή και το τέλος της εργασίας Ακόμα και τα πολύωρα τηλεοπτικά προγράμματα δίνουν στον άνθρωπο την αίσθηση του χρόνου.
- Το κυκλικό ωράριο εργασίας σχετίζεται άμεσα με τις διατροφικές συνήθειες του νοσηλευτή. Οι εργαζόμενοι με τέτοιο ωράριο παρουσιάζουν κατά 10-20% Αύξηση των γαστρεντερικών διαταραχών. συνήθως παραπονιούνται για γαστρικά και 12λικα έλκη τα οποία εμφανίζονται 8 φορές περισσότερο σε σχέση με τους επαγγελματίες του πρωινού ωραρίου.
- Ο Rutter Franz (1977) διαπίστωσε Αύξηση στην κατανάλωση πρόχειρων φαγητών, καφεΐνης , καπνού τα οποία μπορεί να ευθύνονται για την εμφανίσει γαστρεντερικών προβλημάτων όπως ανορεξία και δυσκοιλιότητα
- Αρκετοί νοσηλευτές δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να κοιμηθούν, τους κόβετε η αναπνοή, η βρίσκονται σε τέτοια υπερδιέγερση που αδυνατούν να ηρεμήσουν Μετά από μια έντονη βάρδια.
- Η διαταραχές του ύπνου στους νοσηλευτές με κυλιόμενο ωράριο περιλαμβάνει την δυσκολία να κοιμηθούν και την μείωση της ποιότητας του ύπνου τους. έτσι έχουν περισσότερα διαστήματα αϋπνίας και μικρότερα διαστήματα ύπνου. Μερικοί δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν και αν ξυπνήσουν είναι δύσκολο να κοιμηθούν ξανά. Επομένως απουσιάζει εντελώς ο ήρεμος γαλήνιος ύπνος αναγκαίος για την αποθήκευση ενέργειας.
- Η χρήση η κατάχρηση ουσιών όπως οινοπνεύματος καπνού, υπνωτικά φάρμακα, παυσίπονα και ηρεμιστικά είναι συνεπακόλουθο από την έλλειψη ποιοτικού ύπνου.
- Το κυκλικό ωράριο εργασίας ενεργά και στον δείκτη θνησιμότητας των ατόμων .ερευνά των αποκαλύπτει διάφορα στον δείκτη θνησιμότητας μεταξύ των εργαζόμενων με σταθερό πρωινό ωράριο, νυν και τέως εργαζόμενων με κυκλικό ωράριο εργασίας.
- Οι Eysenck and Eysenck(1964)αναφέρουν ότι η προσωπικότητα των ατόμων τοποθετείται σε δυο θεωρητικούς πόλους με αντίστοιχα χαρακτηριστικά. Οι εσωστρεφείς που είναι ήσυχοι, παθητικοί, σκεπτόμενοι επιφυλακτικοί Οι εξωστρεφείς που είναι δραστήριοι, ομιλητικοί κοινωνικοί Οι νευρικοί που είναι κακοδιάθετοι νευρικοί, ευερέθιστοι, και ανήσυχοι και οι σταθεροί που είναι νηφάλιοι αξιόπιστοι, ελεγχόμενοι ξέγνοιαστοι.
- Επίσης το κυκλικό ωράριο σχετίζεται με τον πρωινό και απογευματινό τύπο. Οι προσωπικότητες πρωινού τύπου είναι ευέλικτοι και αποδίδουν καλύτερα το πρωί σε αντίθεση με τους απογευματινούς τύπους γεγονός που οφείλεται στο βιολογικό τους ρόλοι
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ:
- Η ποιότητα ζωής των νοσηλευτών εξαρτάται από το κυκλικό ωράριο εργασίας. Η παρεχόμενη νοσηλευτική Φροντίδα εξαρτάται από την ποιότητα ζωής των νοσηλευτών.
- Έχοντας γνώμονα το πιο πάνω έχουμε υποχρέωση πρώτα στην οικογένεια μας και αμέσως Μετά στην νοσηλευτική μας ιδιότητα και οντότητα. Τα μέτρα που μπορούν να παρθούν ποικίλουν και αν θέλετε για τον καθένα ξεχωριστά, αλλά και γενικά.
- 1. Φροντίδα για ασφαλή νοσηλεία και για τον ασθενή αλλά και για τον νοσηλευτή.
- 2. Συναινέσει η άρνηση σε προγράμματα τα οποία είναι εξαντλητικά για το άτομο.
- 3. Προσπάθεια ικανοποίησης και άλλων αναγκών πέρα του καθήκοντος(οικογένεια κοινωνικό περιβάλλον)
- 4. Προαγωγή υγιεινής ζωής
- Διακοπή καπνίσματος
- Διατήρηση κανονικού βάρους σώματος
- Εφαρμογή συνηθειών που βοηθούν τον ύπνο και χαλάρωση μουσική διάβασμα
- Ορισμός χρόνου ύπνου
- διατροφικές συνήθειες -ποτό-και διεγερτικά
- Γυμναστική
- 5. Η εκπαιδεύσει του οικογενειακού περιβάλλοντος αλλά και του κοινωνικού περιβάλλοντος.
Αυτά όσον αφορά το ίδιο το άτομο και τις ενέργειες που μπορεί να πάρει.
Στο εξωτερικό όμως έχουν αναπτύξει και διάφορα αλλά συστήματα που εμπλέκουν τους νοσηλευτές αλλά και την διοίκηση όσον αφορά το κυκλικό ωράριο εργασίας.
Το I.C.N. είναι δεσμευμένο σε όλα τα μέλη του να
- Αναγνωρίζει τις καινοτομίες και τις τάσεις στο κυκλικό ωράριο εργασίας π.χ. σπαστό ωράριο εργασίας .
- Να διανέμει πληροφορίες στα μέλη συνδέσμους για τα αντίκτυπο του κυκλικού ωραρίου.
- Να δίνει κατευθυντήριες γραμμές για ανάπτυξη στρατηγικών για αντιμετώπιση των διάφορων προβλημάτων
- Να φροντίζει να Αναγνωρίζει επαγγελματικούς κίνδυνους σε συνάρτηση με το κυκλικό ωράριο εργασίας
Οι διάφοροι εθνικοί σύνδεσμοι χρειάζονται βοήθεια για να διαπραγματεύονται και να καλυτερεύουν τις συνθήκες για τους νοσηλευτές βάρδιας παρέχοντας.
- Βάρδιες που να διασφαλίζουν περιόδους ξεκουράσεις, την χρονική περίοδο της βάρδιας καθώς και την σειρά του κύκλου.
- Ικανοποιητικό αριθμό νοσηλευτικού δυναμικού
- Πρόσβαση σε επαγγελματικές υπηρεσίες υγείας
- προγράμματα για μείωση του στρες
- Πρόσβαση σε συνέχει εκπαιδεύσει
- ασφαλή μεταφορικά μέσα
- Ζεστά γεύματα
- Αποδυτήρια
- Προστασία από διακρίσεις.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Όλοι οι φορείς που ασχολούνται με την οργάνωση και την διοίκηση των διάφορων νοσοκομείων, πρέπει να φροντίσουν το προσωπικό έτσι που να του παρέχονται ευκολίες.
Ευκολίες όπως χώρους προσωπικού για ξεκούραση, αποδυτήρια, καφετερίες, και τραπεζαρίες με καλό φαγητό.
Επίσης τα άτομα που ασχολούνται με τα προγράμματα τήρησης βάρδιας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όλες τις παραμέτρους που αφορούν το προσωπικό(ηλικία ,θέση, υγειά, οικογενειακούς παράγοντες ,ψυχολογικούς κ.τ.λ.).
Τέλος πρέπει πάση θυσία να γίνουν επαναξιολογήσεις έτσι που να βελτιωθούν οι συνθήκες ώστε να προάγουν την υγειά και την ασφάλεια του νοσηλευτικού προσωπικού αλλά και την διασφάλιση της ποιότητας νοσηλείας και ασφάλειας των ασθενών.